Effectief Rouwen met lotgenoten

Heb je weleens gedacht aan contact met lotgenoten?
Of denk je er over om binnenkort naar een lotgenoten-bijeenkomst te gaan?
Twijfel je of dit wat voor je is? Zie je op tegen nog meer verdriet?
Vraag je je af of het werkt?
Allemaal vragen die je bezig houden. In deze blog wil ik je graag op weg helpen.

Wat is lotgenotencontact?
Lotgenotencontact zijn alle contacten tussen mensen in eenzelfde onprettige situatie met het doel herkenning en begrip te vinden voor deze nieuwe situatie. Mensen in lotgenotencontact willen hun emoties kunnen uiten en leren van elkaars ervaringen. In veel gevallen gaat het initiatief uit van ervaringsdeskundigen en vrijwilligers. Ook begeleiding door professionals komt voor.
Bestonden er voorheen vooral praatgroepen en bestond er telefonisch lotgenotencontact. Door het internet zijn er vele elektronische zelfhulpgroepen ontstaan voor uiteenlopende situaties.
Naar de effecten van lotgenotencontact is nog niet veel onderzoek gedaan. Dus waarom zou je je aansluiten bij lotgenoten?

Voor herkenning en begrip
Het wordt zo vaak gezegd: je weet pas hoe het voelt als je het zelf meegemaakt hebt.
Het kan zijn dat je in je directe omgeving herkenning en begrip mist voor de verlies- en rouwsituatie waar je nu in terecht gekomen bent. Je directe omgeving kan het allerbeste met je voor hebben, het goed bedoelen, maar zo voelt het voor jou niet altijd. Zij willen dat je je zo snel mogelijk weer goed voelt. Jij wilt praten over hoe je je voelt. Dat zijn twee verschillende doelen. Dit verschil leidt tot frustratie aan beide zijden en dat is niet gezond. Binnen een familie, zelfs binnen een gezin, kunnen de rouwreacties en rouwbehoeften zo verschillend zijn dat mensen elkaar niet meer begrijpen. Contact met lotgenoten kan dan een oplossing bieden. Het is dan wel belangrijk contact te hebben met lotgenoten die het dichtst jouw persoonlijke situatie benaderen. Het heeft niet zo veel zin om met lotgenoten te zijn die rouwen over een verloren ouder, terwijl jij rouwt over je partner.

Ik heb gewerkt in een inloophuis voor mensen met kanker of hun naaste die kanker heeft. Doelstelling van het inloophuis is o.a. het ondersteunen van gasten door middel van lotgenotencontact. In de praktijk blijkt helaas nog dat de eerste stap naar het inloophuis een drempel is die genomen moet worden. Het is een dappere stap. Iedere keer weer is zo duidelijk dat het gaat om herkenning en begrip. Als gast van het inloophuis weet dat je niets hoeft uit te leggen als je daar geen behoefte aan hebt. De gast bepaalt het moment. En als de gast behoefte heeft om te delen is er begrip.
Binnen het inloophuis organiseerde ik de workshops intuïtief tekenen, voor ontspannen creativiteit. In de ene workshop wordt er veel gepraat en gedeeld. In een andere workshop wordt er nauwelijks een woord gezegd en beweegt het vooral innerlijk.

Voor het uiten van je emoties
Als je de herkenning en begrip van je mede lotgenoten ervaart wordt het makkelijker je emoties te uiten. Je kunt jezelf dan vrij uiten. En dat is zo gezond! Jouw rouwbehoefte is niet raar. Jouw rouwreacties zijn niet gek. Ze zijn uniek. Het uiten van je emoties, alle emoties, biedt de ander onbewust ook ruimte om emoties te uiten. Het uiten van je emoties genereert kracht, je gaat je er sterker door voelen. Nog een noot hierbij; de begeleiding MOET instaat zijn om met alle emoties om te kunnen gaan. Hiermee bedoel ik dat het oproepen van emoties niet zo moeilijk is, maar het omgaan met emoties mag niet onderschat worden. Iedere persoon gaat ook weer naar huis of sluit zijn computer af. Lotgenotencontact moet veilig zijn anders werkt het averechts.

Voor het leren van ervaringen van anderen
Als je pas net aan het rouwen bent, kan het zijn dat je wilt leren van anderen, in de vorm van tips, vaardigheden en inzichten. Anderen zijn verder in het rouwproces, zij hebben al ervaring opgedaan in allerlei nieuwe situaties. Zij weten al om te gaan met de gevolgen van verlies en rouw. Zij kunnen je adviseren hoe te reageren, wat te doen, wat te laten, wie je kunt benaderen en waar je moet zijn. Voor mensen die al wat langer rouwen kan het heel vervullend zijn om de nieuwe rouwers te adviseren. Zij kunnen de nieuwkomers ook een positief beeld op de toekomst geven.

Voor de voortgang van je rouwproces
Rouwen doe je zelf maar je hoeft het niet altijd alleen te doen. Juist het regelmatig aansluiten bij de groep kan je helpen in je rouwproces. Je hoeft niet eens actief deel te nemen. Er te zijn kan al een grote opgave zijn. Als je een fijne groep mensen gevonden hebt, wordt dat ook begrepen. Het zijn en luisteren in de groep kan voor dat moment voor jou genoeg zijn. Die ruimte mag je ook nemen. Het aansluiten bij lotgenoten en het continueren vraagt een zekere verantwoordelijkheid en commitment van je. De bedoeling van contact met lotgenoten is dat je op een gegeven moment weer verder kunt zonder de groep.

De valkuil van lotgenotencontact
Ik hoop dat ik je zo wat meer inzicht gegeven heb in het lotgenotencontact bij verlies en rouw. Er is wel een valkuil, namelijk het blijven hangen in het lotgenotencontact, met als gevolg het blijven hangen in je rouwproces en geen voortgang kunnen bereiken. De onbewuste houding binnen de groep mag NOOIT zijn: Wij tegen de rest van de wereld omdat wij niet begrepen worden. Vanuit deze houding gaat lotgenotencontact niet werken.

Nog meer tips en adviezen als je op zoek bent naar fijn contact met lotgenoten.

  1. Ga voor jezelf na of je in een groep wilt of liever één op één.
  2. Wil je persoonlijk contact? Of is internet voor jou een prima medium?
  3. Ga voor professionele begeleiding of een uiterst ervaringsdeskundige die al enige tijd uit de rouw is. De stabiliteit en continuïteit moeten zoveel mogelijk gewaarborgd zijn.
  4. Zoek een groep die past bij jouw persoonlijke situatie. Dat is het meest effectief.
  5. Als je een groep gevonden hebt, vraag dan na hoe lang de groep al bestaat. Ik adviseer je om in een groep aan te sluiten die al langer bestaat. Als er een nieuwe groep wil starten is er te weinig waarborg voor stabiliteit en continuïteit.
  6. Als je een groep gevonden hebt, vraag dan naar de opbouw van de groep: hoeveel instromers, doorstromers en bijna uitstromers. En vraag de hoe lang de mensen gemiddeld in de groep blijven.
  7. Praat je graag? Ga dan voor een praatgroep.
  8. Vind je het leuk om actief bezig te zijn? Zoek dan een groep waar ze wandelen, knutselen of samen uitstapjes maken.
  9. Zoek je eerder rust en ontspanning? Misschien is een groep met bijvoorbeeld meditatie of mindfulness wat voor jou.
  10. Vraag of je een paar keer mag meedoen om de groep en de begeleiding aan te voelen. Je beslist later over al dan niet definitief aansluiten.

En tot slot, zorg goed voor jezelf! De 10 punten hierboven zijn bedoeld om je helpen met het voor jou meest ideale lotgenotencontact. Het is zonde van je tijd en kostbare energie om ergens bij aan te sluiten wat je energie gaat kosten en je niet verder gaat helpen. Durf kritisch te zijn.

Vraag je je af of lotgenotencontact werkt voor jou?
Ja, het werkt. Zoek een groep, een lotgenoot, een professional, een ervaringsdeskundige die BIJ JOU PAST. Dat is het allerbelangrijkste. Het gaat immers om jou!
En wie weet doe je er ook nog nieuwe, leuke, inspirerende contacten op.

Ik hoop dat ik je met deze blog heb geholpen. Heb je nog een vraag of opmerking? Stuur een berichtje naar willy@effectiefrouwen.nl of via het contactformulier. Ik antwoord altijd.