Stappenplan voor een gezond rouwproces

Gezond rouwen

Eerste prioriteit in je rouw is je gezondheid, want een verlies ervaren kan veel energie vragen. Rouw vraagt extra zelfzorg m.b.t. slapen, voeding en inspanning versus ontspanning. Maar met gezond rouwen bedoel ik óók gezond met je emoties omgaan, met keuzes en beslissingen, en met reacties uit je omgeving.

Gezond rouwen is weten wat je nodig hebt, wat je kunt doen of laten. Het is ook weten wat werkt voor jou en wat past bij jou. Diep van binnen weet je dat. Dat is je eigen wijsheid, en je intuïtie is daarvan de boodschapper. Door je intuïtie te volgen rouw je gezond en effectief.

Innerlijke bewegingen

Als je gezond rouwt, maak je innerlijke bewegingen. Het zijn de natuurlijke bewegingen bij verlies en verandering. De stappen van het Stappenplan volgen deze bewegingen. Het Stappenplan is dan ook niet bedacht of ontwikkeld. Het was er altijd al en is ontdekt door eigen ervaringen, waarnemingen in de omgeving, uitwisselingen en analyses.

Het helpt je en leidt je stap voor stap door je rouw naar een leven zonder rouw. Binnen de stappen heb je je eigen unieke rouwmomenten en rouwreacties. Zo biedt dit rouwmodel houvast én de vrijheid om te rouwen op jouw manier en in jouw tempo.

Ieder(s) verlies

Het Stappenplan is te gebruiken bij alle vormen van verlies, in alle rouwsituaties en ook bij uitgestelde rouw:

  • het verlies van de dierbare mensen om je heen
  • het verlies van je gezondheid en die van de dierbare mensen om je heen
  • het verlies van je zelfredzaamheid
  • het verlies van relaties, je gezin, je huisdier, vriendschappen, contacten
  • het verlies van je werk, je bedrijf, je daginvulling, je status
  • het verlies van je geld, je huis, je spullen
  • het verlies van zingeving, van wensen en dromen, van levensvreugde,
  • het verlies van (delen van) jezelf, het verlies van je eigen leven.

Rouwen vanuit je hart

Je rouwt door te voelen wat er in het moment te voelen is. Je denken is daarbij ondersteund, niet leidend. Je hart leidt, en vanuit je hart maak je de innerlijke bewegingen van ontkenning naar erkenning. Vanuit je hart voel je de kracht en moed om je verlies te nemen. Je hart helpt je bij het opruimen. Herinneringen bewaar je in je hart. En met je hart kun je je dromen voelen. Met je hart creëer je helende rouwmomenten. Het hart is de rode draad in het Stappenplan.

De stappen van het stappenplan

Hieronder is per stap kort omschreven wat deze inhoudt en welke innerlijke kwaliteiten worden gegenereerd. Met dit laatste worden je bewustwording en persoonlijke ontwikkeling in je rouwproces zichtbaar.

Stappenplan voor een gezond rouwproces

  • Stap 1: Gezond met je emoties omgaan

    Doordat de vele emoties je innerlijke rust en ontspanning verstoren, word je labiel. Door gezond met je emoties om te gaan zal je stabiliteit ervaren. Je bent helder in je denken, willen, voelen en handelen. Het is de basis van een effectief rouwproces.

  • Stap 2: Je verlies erkennen

    Je verlies ontkennen is een logische reactie. De pijn, de leegte, het verlies en de gevolgen van je verlies wil je nog niet zien en nog niet voelen. Je wilt jezelf beschermen. Door je verlies te erkennen krijg je inzicht in alle aspecten van je verlies.

  • Stap 3: Je verlies nemen

    Het gevoel dat je verder wilt is de enige motivatie om je verlies te nemen. Door je verlies te nemen scheid je het verleden van het nu. Je realiseert je dat je nooit meer … of dat … nooit zal gebeuren. Het is het omkeerpunt in je rouwproces en genereert kracht en moed.

  • Stap 4: Je nieuwe situatie zien en inrichten

    In de nieuwe situatie is alles anders. Er is veel te regelen, te beslissen en te organiseren. Waar begin je? Wat wil je behouden, wat kan weg? Opruimen dus! Door je nieuwe situatie te zien en in te richten creëer je overzicht en ruimte voor jezelf.

  • Stap 5: Je herinneringen koesteren

    Je kunt niet rouwen zonder dat je je herinnert. In een gezond rouwproces komen herinneringen omhoog. Maar niet alle herinneringen zijn fijn of mooi. Het doel is waardering en vervulling te voelen voor alle herinneringen zodat je ontspannen en blij kunt terugkijken naar het verleden.

  • Stap 6: Je dromen waarmaken

    Door aandacht te geven aan je toekomst bepaal je de richting. Door aan de slag te gaan met je plannen ervaar je daadkracht en creatiekracht. Door je dromen waar te maken voel je bewondering. Ook als je geen bewuste dromen, plannen of wensen hebt, zal deze stap je inspireren om verder te kijken dan vandaag.

Het intellectueel eigendom van het ©Stappenplan voor een gezond rouwproces is vastgelegd bij CC Proof in Amsterdam.

Meebewegen met de veranderingen

Het verlies is een verandering in je leven, groot of klein. Het vraagt om de bereidheid om mee te bewegen, hoe confronterend,  pijnlijk en moeilijk dat ook kan zijn. Gelukkig hoef je niets te forceren. Als je aandacht geeft aan de rouwmomenten (momenten waarin je geconfronteerd wordt met je verlies) stroom je vanzelf mee met het natuurlijke proces. Je gaat dan ook steeds meer vertrouwen in je rouwproces en in jezelf ervaren.

Thuis-traject voor rouw

Het Stappenplan staat beschreven in het zelfhulpboek Effectief Rouwen om Voluit te Leven. Er is een werkboek bij dat de inhoud van het zelfhulpboek volgt. Daarnaast zijn er geluidsopnamen van de ontspanningsoefeningen en visualisaties uit het werkboek. Ik bied de boeken en de geluidsopnamen aan in één pakket, het Thuis-traject voor rouw. Met deze combinatie kun je gezond en effectief rouwen.

Radio-interview over het Stappenplan

OP 18 april 2019 vertelde ik in dit radio-interview bij Omroep Wetering over het ©Stappenplan voor een gezond rouwproces.

Meer lezen over het Stappenplan:

Of meer kijken en luisteren:

Of verder naar het Thuis-traject :

Thuis-traject voor rouw

Van dit Stappenplan heb je een leven lang profijt!