In de afgelopen jaren kwam ik in contact met mensen die hun rouw hadden uitgesteld. Ik ben daardoor positief gaan kijken naar dit bijzondere fenomeen, want iedere keer zag en voelde ik de helende energie ervan. Ik werd geraakt door de diepe wijsheid die deze mensen met me deelden en het vertrouwen dat zij toonden in zichzelf en hun proces.

Ze heeft zichzelf getekend, in het midden van het blad.
Ze staat met haar rug naar de toekomst.
Zo kijkt ze naar het verleden.
Ik vraag: ‘Waar kijk je naar?’
Ze antwoordt: ‘Ik kijk naar mijn oma.’
Ik kijk ook naar haar oma, en wacht.
Ze neemt haar tijd. Dan zucht ze een paar keer.
Ze vertelt: ‘Mijn oma overleed toen ik 15 jaar was. Ik heb nooit gerouwd, want niemand in mijn familie deed dat. Er waren bedrijven, er was altijd werk te doen. Er was geen tijd voor rouw.’
‘En nu?’, vraag ik.
‘Nu wel, nu sta ik op eigen benen’, zegt ze en kijkt me recht in mijn ogen aan.
Ik voel de kracht van haar innerlijke beweging en zeg:
‘Ja, je bent er vandaag aan begonnen.’

Anders dan verwaarloosde rouw
Uitgestelde rouw is geen verwaarloosde rouw of een niet genomen verlies. Bij verwaarloosde rouw wordt niet voldoende en/of gezonde aandacht gegeven aan de rouwmomenten. Daardoor stapelen emoties in het lichaam en wordt onrust ervaren die zich uit in slecht slapen, veel piekeren, emotioneel zijn en vermoeidheid. Er zit weinig tot geen voortgang in het rouwproces.

Een niet genomen verlies is een rouwsituatie waarin het verlies in zekere mate wel wordt erkend. Maar de kracht en moed is er (nog) niet om te zeggen: ‘Ik zal nooit (meer) ….’ Bij een niet genomen verlies stagneert het rouwproces omdat de innerlijke beweging van Je verlies nemen niet wordt gemaakt.

Geen ruimte ervaren
Bij uitgestelde rouw kun je vlak na het verlies werkelijk geen ruimte ervaren om te rouwen. Dat kan te maken hebben met geld, studie, werken, wonen, geografische afstand, familieomstandigheden, lichamelijke of psychische gezondheid, sociale omgeving. Soms is meer zelfbewustwording nodig om je verlies aan te gaan.

Meer effectief
Mensen stellen hun rouw uit, bewust of onbewust, omdat later in hun leven de rouw meer effectief zal zijn. Bijvoorbeeld omdat ze beter weten wie ze zijn en wat ze willen, ze hebben meer zelfkennis. Ze hebben meer levenservaring opgedaan. Of ze leven, wonen, en/of werken op een andere plek, met andere mensen. Misschien hebben ze een specialisatie, talent of vaardigheid ontwikkeld die hen helpt en ondersteunt in het rouwproces.

Bij iedere verhuizing ging de doos mee.
En iedere keer zette ze de doos uit het zicht.
De doos met de spulletjes van haar moeder.
Ze had het allemaal in de doos gedaan,
voor later.
Alle herinneringen; de tastbare, de mooie, de fijne, de pijnlijke.
Ze wist van de doos, en later.
Tot die avond,
toen ze de doos van zolder haalde.
Want ze wist hoe ze haar talent kon inzetten.
Het werd een prachtig, creatief en helend rouwproces.

Innerlijke belofte
Uitgestelde rouw is de innerlijke belofte dat je de rouw later in je leven zult oppakken. Deze belofte geeft innerlijke rust en biedt ruimte om naast je verlies verder te gaan met je leven.
In die ruimte ontstaat ook op enig moment de spontane beweging om met je verlies aan de slag te gaan. Je kunt deze innerlijke bewegingen meer of minder bewust ervaren.

Ook kinderen kunnen hun rouw uitstellen. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als één van de ouders overlijdt. Het kind wacht met rouwen tot de andere ouder krachtig genoeg is om te rouwen én er voor het kind kan zijn.

Ik vind uitgestelde rouw een interessante situatie waarin de innerlijke wijsheid en het vertrouwen van de mens diep werkt en zichtbaar wordt. Met deze blog deel ik een positief beeld van uitgestelde rouw.

Inmiddels zie en voel ik heel duidelijk de verschillen tussen de verschillende rouwsituaties. Heb je naar aanleiding van deze blog en jouw persoonlijke situatie of die van een ander een vraag of opmerking? Stuur gerust een berichtje naar willy@effectiefrouwen.nl of via het contactformulier. Ik antwoord altijd.